De storm-peddelslag

Herken je dat?
Als je met je kajak sterke wind tegen hebt en je er met misschien maar met 2-3 km/h tegenin komt. Een echte energieslopende actie.
De stormen die de afgelopen tijd door Nederland raasden inspireerden mij iets te schrijven over het peddelen tegen de wind in.
Een dag voordat storm Corrie haar volle sterkte had was de wind al best heftig met vlagen tot ruim 7bft.
Die dag hadden een kanomaatje en ik zin in wat beweging en gingen voor een rondje De Woude op het Alkmaardermeer. Op de heenweg naar De Woude surfende voor de Wind: een waar genot!
Voor de terugweg had ik wel wat zorg: ik vroeg me af of mijn schouders al genoeg hersteld waren om langere tijd tegen die 7bft in te zwoegen.
Toen het zover was en we de volle wind recht tegen hadden zakte ons tempo natuurlijk flink. Flink zwoegen dus.
De inspanning viel me echter mee, maar ik realiseerde me gelijkertijd dat dit kwam doordat ik automatisch in mijn stormslag was  terug gevallen. Ik kon zelfs nog wat versnellen. Tevoren had ik daar niet over nagedacht, het ging gewoon weer vanzelf.

Die stormslag is in de loop der tijd bij mij uit een combinatie van verschillende peddelslagen en probeersels ontstaan. Ik moet daarbij wel uitleggen dat ik, zolang ik peddel, altijd al probeer zo efficiënt mogelijk te peddelen. Daarnaast probeer ik van alles uit; of ik in een kajak vaar, of in een Canadese kano, of over wat ik bijvoorbeeld lees over de techniek waar de Inuit mee peddelen. Dit alles smolt samen.

Varend in een Canadese kano vond ik zeer inspirerend want daarbij heb je vele slagen om te peddelen en te manoeuvreren. Zelfs remmen is een aparte peddelslag in een canadees.

Zo is de fascinatie voor peddelslagen bij mij ontstaan.

Ik ben geïnteresseerd in peddels en peddelslagen en kocht daarom ook een moderne wingpeddel en ook de Kinetic wing van Lendal (de laatste is een soort compromis tussen conventionele- en wingpeddel).

Met de wing ervoer ik hoe je vaart met rompdraai en daarbij de peddel tijdens het peddelen zijn gang te laten gaan naar opzij.

Met de kinetic wing was dat zijwaarts bewegen van de peddel veel minder dwingend. Dus als je met die peddel efficiënter wilde varen moest je er wel opletten en je hoofd erbij houden.

De peddelslagen die me het meest interesseerden waren die slagen waarbij het creëren van LIFT voorkomt: Lift vind je bij vogels en vliegtuigen waarbij de vleugels voor lift zorgen waarmee het vliegtuig in de lucht blijft. Bij peddelslagen heb je ook lift maar dan zijwaarts.

Ook het roer van een schip werkt zelfs door het creëren van lift.

Laat ik alle slagen eens langslopen die bij mij zijn samengesmolten:(Klik op de titels hieronder voor een toelichting en 30 sec filmpjes)

• De traditionele peddelslag

  Hierover heb ik eerder een artikel geschreven met alle detail over die slag. KLIK HIER

  Voor het vergelijken van de traditionele peddelslag met andere slagen  heb ik voor nu een filmpje gemaakt.

  Voor varen  op zee in moeilijker omstandigheden heb ik het meeste vertrouwen in deze slag en in combinatie met een conventionele  peddel als het gaat om steunen, sturen enz. waarbij snelheid niet zo belangrijk is.

• Het scullen

  Scullen is een slag waarbij je 100% lift creëert.

  Scullen komt in meer bewegingen voor dan je zou denken:

  • Bij het kanoën gebruik je de slag om de kajak zijwaarts te bewegen vooral als je snel bij een maatje of bij kant wilt aanleggen. Lijkt ook een beetje op een boeg-roer waarmee je de kajak ook zijwaarts beweegt maar dat werkt alleen als je nog een beetje snelheid hebt.
    

  • Iemand demonstreerde me ooit dat je bij het eskimoteren tijdens op oprollen ook kunt scullen waarbij je in slow motion boven komt. Een geweldige oefening om je eskimoteer-techniek verder te verbeteren
  •  Scullen wordt niet alleen bij kanoën gebruikt: in een  roeiboot heet het wrikken, waarmee je de roeiboot vanaf de achtersteven heel efficiënt kunt voortbewegen met 1 roeiriem.  Er zijn mensen die daarmee zelfs sneller kunnen varen dan roeiend.
  • een experiment van mij was voorwaarts scullen in de kajak. Bijvoorbeeld in een Canadese kano kan je daarmee heel stil door de natuur varen.
  • Geïnspireerd door de scul-techniek heb ik ook geprobeerd een zeekajak voorwaarts te scullen.
    In een zeekajak ziet dat er wat anders uit, maar kwam ik daarmee best goed vooruit. Eigenlijk werkt die slag het beste bij lage snelheid omdat de beweging te complex is om snel uitgevoerd te worden. Bijvoorbeeld bij sterke wind tegen of erg ondiep water werkt het goed. In golven is het varen op deze manier minder veilig omdat je steun mist.
    Maar het experiment was wel leerzaam voor het peddelgevoel. Ik zal hier binnenkort nog een filmpje van maken. Het komt erop neer dat je het in het water ingestoken blad met min of meer rechte arm opzij laat snijden zoals ongeveer een extreme boogslag doet. Op het moment dat het blad naast je zitje is laat je het blad weer opzij terug snijden tot naast het zitje. Dit is een wat complexe beweging; vandaar voor lagere snelheid.
    
    
    Een halve sculslag kan ook:
    

  Dit zijn dus allemaal slagen die lift creëren. Dezelfde lift waarmee een vliegtuig in de lucht kan blijven. Het opvallendste van peddelslagen waarbij je lift gebruikt is dat ze MINDER kracht kosten terwijl ze wel efficiënt zijn.

• De rompdraai

  De rompdraai is niet een specifieke slag, maar ik noem dit omdat het voor veel peddelslagen een welkome aanvulling is. De spieren die je bij de rompdraai gebruikt [(diagonale)buikspieren] hebben veel meer spiermassa en daardoor meer kracht dan je met je armen hebt. Daardoor houden die spieren het ook veel langer uit dan je armen voordat je moe wordt.

• De Wingpeddel

  Met een wingpeddel kan je aantoonbaar sneller varen dan met een conventionele peddel. Ook is de wingpeddel een prachtig voorbeeld waarin je efficiënt lift creëert. Lift die bijna als vanzelf door het ontwerp van het blad wordt gecreëerd. Eigenlijk is het met dit wingblad bijna onmogelijk een andere slag te varen. Daarom ga je ook sneller. Maar ook niet in het minst omdat de peddel zelf al je buispieren inschakelt. Tenzij je met de wing gaat peddelen zoals in de traditionele slag; maar dan ben je niet zo goed bezig omdat dat helemaal niet lekker vaart.

  Voor zeekajakkers zitten er in een wingpeddel wel wat eigenschappen waarmee je moet opletten: vooral in een winderige, woeste zee. Denk aan het moment dat je een duidelijke boogslag moet maken. Als je die slag tot ver naar achteren moet maken kan het gebeuren dat de peddel ineens snel in je handen draait en je geen grip meer hebt. Ook bij het sturen als je op een golft surft waarbij je wilt voorkomen dat de golf je dwars gooit moet je heel goed opletten. Eskimoteren gaat wel goed. Maar scullen is in woelig water weer riskant.

  Omdat de wingpeddel op een woeste zee soms kritisch is in een zeekajak zonder roer, vaar ik in zo'n zee dus met een conventionele peddel waarbij ik, als het zo uitkomt, WEL vaar zoals je zou varen met een wing; dus door het blad bewust meer opzij te laten snijden, daarbij geholpen door de buikspieren.

• Kinetic wing

  Dan over de Kinetic wing: In principe vaart die volgens dezelfde principes als de wing. Alleen is dit peddelblad veel minder dwingend naar buiten snijdend dan de wing. Daarom moet je er veel meer je hoofd erbij moest houden in gezelschap varend. Dat deed me voor zulke tochten  tocht naar een conventionele peddel grijpen. Maar deze Kinetic wing voelt wel wat betrouwbaarder als alle peddelslagen ermee oefent. Hij vaart verder lekker licht en heeft geen eigenschappen die het je moeilijk kunnen maken zoals de wing

• De Inuït peddel.

  In de zeekajak-wereld zijn er veel voorstanders die deze peddel graag gebruiken. Het heeft vooral iets te maken met dat hij licht peddelt en minder gevoelig is voor windvlagen. Peddelaars met pees- of schouderproblemen hebben baat bij deze peddel.

  De meeste van deze groep peddelaars vaart echter niet efficiënt met deze peddel omdat ze vaak varen met de techniek van de traditionele peddelslag. Groenlanders noemen dit een beginners-slag.

  Zelf heb ik ook een jaar lang veel met zo'n Inuït-peddel gevaren. Ik kon er goed mee varen maar was toch niet zo tevreden dat ik zou overstappen. Dat zijn natuurlijk persoonlijke afwegingen: Ik vond dat ik in een hoger slagtempo moest varen, even een sprintje trekken of versnellen (voor wat voor reden dan ook) vond ik lastig omdat dit vooral een nog hoger slagtempo gaat. Rollen gaat wel goed, maar even een flinke peddelsteun doen vond ik niet heel betrouwbaar in bijvoorbeeld een stevige branding.

  Het hogere slagtempo vond ik persoonlijk niet zo passen bij het jezelf te laten opgaan in de rustige, ruime wereld op zee.

  De Inuït varen er anders mee met hun lange smalle peddels en creëren er ook lift mee.
  In een verhaal over een Inuit Malique Padilla beschrijft hoe hij in Amerika de huidige wedstrijdvaarders in hun snelle racemonsters er met zijn inuit-peddel uitvoer. Hij gebruikt deze peddel als een soort wingpeddel. Dit is een verfrissende techniek waar ik in een apart artikel nog op terug zal komen. Ik kan wel vast verklappen dat de Inuit-gevorderde slag me ook lukt met de traditionele Canadees-peddel met sterke wind tegen.

Met al die peddels gevaren hebbend ben ik een liefhebber gebleven van de conventionele peddel. Ik had bedacht dat je met een goede conventionele peddel ook kan varen zoals je met een wingpeddel vaart. Dat heb ik vooral van de Kinetic wing geleerd. Met die techniek varend moet je natuurlijk wel je aandacht erbij houden. Dat vind ik geen probleem want in sterke wind moet je je toch concentreren en heb je toch niet zo’n zin met iemand een discussie aan te gaan. En als je rustiger weer hebt en harder wilt of moet varen dan blijft de rompdraai de sterkste motor. Bij de conventionele peddel ben ik blij met de flexibiliteit met allerlei peddelslagen en de betrouwbare steunslagen. Ik houd dus niet van beperkingen in onverwachte omstandigheden.

 De stormslag

Met deze manier van varen is het maar een kleine stap naar mijn stormslag.

Mijn stormslag is er op gericht om het varen tegen de wind in zolang mogelijk vol te houden als een pauze niet mogelijk is.

Kort gezegd betekent dat maximaal gebruik van de sterkste spieren die je hebt: de rompspieren dus. Armspieren houden het gewoon minder lang vol. Dat sluit mooi aan bij de wingpeddel waar ook de romp goed wordt ingezet. De stormslag met een conventionele peddel lijkt  dus zowel op het varen met een wing en tegelijk ook op het maken van het eerste deel van een wijde boogslag. 

In stappen beschreven:

• Het peddelblad ver naar voren en met vrijwel rechte arm in het water steken.
• Je laat het blad naar opzij snijden (het blad een fractie naar buiten draaiend) waarbij je de arm zoveel mogelijk recht houdt terwijl je de kracht uit je rompdraai haalt.
• Je stopt de slag naast je zitje en begint met de volgende slag met het andere blad. (Tenzij je een boogslag moet maken of moet steunen want dan ben je met het peddelblad al in de goede positie en kan je de slag makkelijk verlengen meer naar achteren . Daarom is deze slag veilig in veel wind )
• Dit zijn slagen die je langzaam kunt uitvoeren op een snelheid die bij sterke wind hoort. Denk daarbij aan de manier waarop je zijwaarts scult. Dat is eigenlijk de “truc” want door zijdelings te peddelen ontstaat een voorwaartse onderdruk.
• Tevens buig je tijdens het peddelen je armen maar nauwelijks.

Ik kan me voorstellen dat het moeilijk is precies uit deze omschrijving te begrijpen hoe dit peddelen gaat.

vandaar dit filmpje.

De maandag voordat storm Corrie aan land kwam betekende deze stormpeddelslag voor mij dat ik ondanks de sterke wind heel relaxed kon blijven varen om mijn peddelmaatje bij te houden. Zelfs was het mogelijk om met iets meer (buikspier)-kracht nog gewoon uit te lopen.

Over de tocht vandaag was ik natuurlijk zeer tevreden met peddelen in deze wind als teken dat de schouders toch weer verder hersteld zijn. Ik realiseer me natuurlijk we dat heb ik een beetje heb gesmokkeld door slim te peddelen en dus me minder kracht nodig had.

Als opmerking wil nog melden dat het op deze manier peddelen wel wat meer aandacht vraagt en niet zo geschikt is voor een snelle peddelslag. Maar op zich is dat geen probleem want tegen een sterke wind in vaar je sowieso op een wat lager ritme.